CÁCH HẠCH TOÁN TK 136 - PHẢI THU NỘI BỘ
Theo TT200/2014/TT-BTC
ngày 22/12/2014 (Có hiệu lực từ ngày 1/1/2015). Thay thế Chế độ kế toán theo QĐ 15: Dùng để phản ánh các khoản nợ phải thu và tình hình thanh toán các khoản nợ phải thu của doanh nghiệp với đơn vị cấp dưới hoặc giữa các đơn vị cấp dưới trực thuộc doanh nghiệp độc lập.
1. Nguyên tắc kế toán:
- a) Tài khoản này dùng để phản ánh các khoản nợ phải thu và tình hình thanh toán các khoản nợ phải thu của doanh nghiệp với đơn vị cấp dưới hoặc giữa các đơn vị cấp dưới trực thuộc doanh nghiệp độc lập. Các đơn vị cấp dưới trực thuộc trong trường hợp này là các đơn vị không có tư cách pháp nhân, hạch toán phụ thuộc nhưng có tổ chức công tác kế toán, như các chi nhánh, xí nghiệp, Ban quản lý dự án... hạch toán phụ thuộc doanh nghiệp.
- b) Quan hệ thanh toán giữa doanh nghiệp với các công ty thành viên, xí nghiệp... là đơn vị có tư cách pháp nhân, hạch toán độc lập không phản ánh trong tài khoản này mà phản ánh như đối với các công ty con.
- c) Nội dung các khoản phải thu nội bộ phản ánh vào tài khoản 136 bao gồm:
- Ở doanh nghiệp cấp trên :
- Vốn, quỹ hoặc kinh phí đã giao, đã cấp cho cấp dưới
- Các khoản cấp dưới phải nộp lên cấp trên theo quy định
- Các khoản nhờ cấp dưới thu hộ
- Các khoản đã chi, đã trả hộ cấp dưới
- Các khoản đã giao cho đơn vị trực thuộc để thực hiện khối lượng giao khoán nội bộ và nhận lại giá trị giao khoán nội bộ
- Các khoản phải thu vãng lai khác.
- Ở đơn vị cấp dưới không có tư cách pháp nhân hạch toán phụ thuộc:
- Các khoản được doanh nghiệp cấp trên cấp nhưng chưa nhận được
- Giá trị sản phẩm, hàng hóa dịch vụ chuyển cho đơn vị cấp trên hoặc các đơn vị nội bộ khác để bán; Doanh thu bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ cho các đơn vị nội bộ
- Các khoản nhờ doanh nghiệp cấp trên hoặc đơn vị nội bộ khác thu hộ
- Các khoản đã chi, đã trả hộ doanh nghiệp cấp trên và đơn vị nội bộ khác
- Các khoản phải thu nội bộ vãng lai khác.
- d) Tài khoản 136 phải hạch toán chi tiết theo từng đơn vị cấp dưới có quan hệ thanh toán và theo dõi riêng từng khoản phải thu nội bộ. Doanh nghiệp cần có biện pháp đôn đốc giải quyết dứt điểm các khoản nợ phải thu nội bộ trong kỳ kế toán.
- đ) Cuối kỳ kế toán, phải kiểm tra, đối chiếu và xác nhận số phát sinh, số dư tài khoản 136 "Phải thu nội bộ", tài khoản 336 "Phải trả nội bộ" với các đơn vị cấp dưới có quan hệ theo từng nội dung thanh toán. Tiến hành thanh toán bù trừ theo từng khoản của từng đơn vị cấp dưới có quan hệ, đồng thời hạch toán bù trừ trên 2 tài khoản 136 “Phải thu nội bộ" và tài khoản 336 "Phải trả nội bộ" (theo chi tiết từng đối tượng). Khi đối chiếu, nếu có chênh lệch, phải tìm nguyên nhân và điều chỉnh kịp thời.
2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 136 - Phải thu nội bộ
- Bên Nợ:
- Số vốn kinh doanh đã giao cho đơn vị cấp dưới
- Kinh phí chủ đầu tư giao cho BQLDA;
- Các khoản khác được ghi tăng số phải thu của chủ đầu tư đối với BQLDA
- Các khoản đã chi hộ, trả hộ doanh nghiệp cấp trên hoặc các đơn vị nội bộ
- Số tiền DN cấp trên phải thu về, các khoản đơn vị cấp dưới phải nộp
- Số tiền đơn vị cấp dưới phải thu về, các khoản cấp trên phải giao xuống
- Số tiền phải thu về sản phẩm, hàng hoá, DV giữa các đơn vị nội bộ với nhau.
- Các khoản phải thu nội bộ khác.
- Bên Có
- Thu hồi vốn, quỹ ở đơn vị cấp dưới
- Quyết toán với đơn vị cấp dưới về kinh phí sự nghiệp đã cấp, đã sử dụng
- Giá trị TSCĐ hoàn thành chuyển lên từ BQLDA
- Các khoản khác được ghi giảm số phải thu của chủ đầu tư đối với BQLDA
- Số tiền đã thu về các khoản phải thu trong nội bộ
- Bù trừ phải thu với phải trả trong nội bộ của cùng một đối tượng.
- Số dư bên Nợ:
- Số nợ còn phải thu ở các đơn vị nội bộ.
- Tài khoản 136 - Phải thu nội bộ, có 4 tài khoản cấp 2:
- Tài khoản 1361 - Vốn kinh doanh ở đơn vị trực thuộc: Tài khoản này chỉ mở ở doanh nghiệp cấp trên để phản ánh số vốn kinh doanh hiện có ở các đơn vị cấp dưới không có tư cách pháp nhân hạch toán phụ thuộc do doanh nghiệp cấp trên giao.TK này không phản ánh số vốn công ty mẹ đầu tư vào các công ty con hoặc số vốn doanh nghiệp đầu tư các đơn vị trực thuộc có tư cách pháp nhân hạch toán độc lập. Vốn đầu tư vào các đơn vị trên trong trường hợp này phản ánh trên tài khoản 221 “Đầu tư vào công ty con”.
- Tài khoản 1362 - Phải thu nội bộ về chênh lệch tỷ giá: Tài khoản này chỉ mở ở các doanh nghiệp là Chủ đầu tư có thành lập BQLDA, dùng để phản ánh khoản chênh lệch tỷ giá phát sinh ở các BQLDA chuyển lên.
- Tài khoản 1363 - Phải thu nội bộ về CP đi vay đủ điều kiện được vốn hoá: Tài khoản này chỉ mở ở các doanh nghiệp là Chủ đầu tư có thành lập BQLDA, dùng để phản ánh khoản chi phí đi vay được vốn hóa phát sinh tại BQLDA.
- Tài khoản 1368 - Phải thu nội bộ khác: Phản ánh tất cả các khoản phải thu khác giữa các đơn vị nội bộ.
3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu
- 3.1. Tại đơn vị cấp dưới không có tư cách pháp nhân hạch toán phụ thuộc
- a- Khi chi hộ, trả hộ doanh nghiệp cấp trên và các đơn vị nội bộ khác:
- Nợ TK 136 - Phải thu nội bộ (1368)
- Có các TK 111, 112.
- b - Căn cứ vào thông báo của doanh nghiệp cấp trên về số quỹ khen thưởng, phúc lợi được cấp, ghi:
- Nợ TK 136 - Phải thu nội bộ (1368)
- Có 353 - Quỹ khen thưởng phúc lợi.
- c - Khi bán sản phẩm, hàng hóa, cung cấp Dv cho các đơn vị trong nội bộ doanh nghiệp, tùy thuộc vào đặc điểm hoạt động và phân cấp của từng đơn vị:
- TH đơn vị hạch toán phụ thuộc được phân cấp ghi nhận doanh thu, ghi:
- Nợ TK 136 - Phải thu nội bộ (1368)
- Có TK 511 - DT bán hàng và cung cấp dv
- Có TK 333 - Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước.
- TH đơn vị hạch toán phụ thuộc được phân cấp ghi nhận doanh thu, ghi:
- Nợ TK 632 - Giá vốn hàng bán
- Có các TK 154, 155, 156.
- Trường hợp đơn vị hạch toán phụ thuộc không được phân cấp ghi nhận doanh thu, giá trị sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ cung cấp nội bộ được phản ánh là khoản phải thu nội bộ, ghi:
- Nợ TK 136 - Phải thu nội bộ (1368)
- Có các TK 154, 155, 156
- Có TK 333 - Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước.
- đ - Khi nhận được tiền hoặc vật tư, tài sản của cấp trên hoặc doanh nghiệp nội bộ khác thanh toán về các khoản phải thu, ghi:
- Nợ các TK 111, 112, 152, 153,...
- Có TK 136 - Phải thu nội bộ (1368).
- e - Bù trừ các khoản phải thu nội bộ với các khoản phải trả nội bộ của cùng một đối tượng, ghi:
- Nợ TK 336 - Phải trả nội bộ (3368)
- Có TK 136 - Phải thu nội bộ (1368).
- 3.2. Hạch toán ở doanh nghiệp cấp trên
- a) Khi doanh nghiệp cấp trên giao vốn kinh doanh cho đơn vị cấp dưới không có tư cách pháp nhân hạch toán phụ thuộc:
- Trường hợp giao vốn bằng tiền, ghi:
- Nợ TK 1361 - Vốn kinh doanh ở các đơn vị trực thuộc
- Có các TK 111, 112.
- Trường hợp giao vốn bằng TSCĐ, ghi:
- Nợ TK 136 - Phải thu nội bộ (giá trị còn lại của TSCĐ) (1361)
- Nợ TK 214 - Hao mòn tài sản cố định (giá trị hao mòn của TSCĐ)
- Có TK 211 - TSCĐ hữu hình (nguyên giá).
- b) Trường hợp các đơn vị cấp dưới không có tư cách pháp nhân hạch toán phụ thuộc nhận vốn kinh doanh trực tiếp từ Ngân sách Nhà nước theo sự uỷ quyền của doanh nghiệp cấp trên, khi đơn vị cấp dưới thực nhận vốn, doanh nghiệp cấp trên ghi:
- Nợ TK 136 - Phải thu nội bộ (1361)
- Có TK 411 - Vốn đầu tư của chủ sở hữu.
- c) Khi doanh nghiệp cấp trên cấp kinh phí sự nghiệp, dự án cho đơn vị cấp dưới, ghi:
- Nợ TK 136 - Phải thu nội bộ (1368)
- Có các TK 111, 112, 461,...
- d) Trường hợp đơn vị không có tư cách pháp nhân hạch toán phụ thuộc phải hoàn lại vốn kinh doanh cho doanh nghiệp cấp trên, khi nhận được tiền do đơn vị hạch toán phụ thuộc nộp lên, ghi:
- Nợ các TK 111, 112,....
- Có TK 136 - Phải thu nội bộ (1361).
- đ) Căn cứ vào báo cáo của đơn vị hạch toán phụ thuộc về số vốn kinh doanh đơn vị hạch toán phụ thuộc đã nộp Ngân sách Nhà nước theo sự uỷ quyền của cấp trên, ghi:
- Nợ TK 411 - Vốn đầu tư của chủ sở hữu
- Có TK 136 - Phải thu nội bộ (1361).
- e) Khi bán sản phẩm, hàng hóa, cung cấp dịch vụ cho các đơn vị trong nội bộ doanh nghiệp, tùy thuộc vào đặc điểm hoạt động và phân cấp của từng đơn vị, doanh nghiệp có thể ghi nhận doanh thu tại thời điểm chuyển giao hàng hóa dịch vụ cho các đơn vị hạch toán phụ thuộc hoặc tại thời điểm khi đơn vị hạch toán phụ thuộc bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ ra bên ngoài:
- Trường hợp doanh nghiệp ghi nhận doanh thu tại thời điểm chuyển giao hàng hóa, dịch vụ cho đơn vị hạch toán phụ thuộc, ghi:
- Nợ TK 136 - Phải thu nội bộ (1368)
- Có TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
- Có TK 333 - Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước.
Nơi chia sẻ kinh nghiệm kế toán xây dựng
BỘ VIDEO KẾ TOÁN EXCEL MIỄN PHÍ
Bộ video hướng dẫn chi tiết việc lập file Báo cáo tài chính trên phần mềm Excel . Chi Tiết - Đơn Giản - Dễ Làm
P/S: Nếu bạn chưa có thời gian thực hành theo những kiến thức này, đừng quên share về tường facebook để lưu lại kiến thức này và học kế toán xây dựng online khi cần nhé.
P/SS: Nếu bài viết của tôi có ích cho bạn hoặc bạn vẫn đang thường xuyên nhận giá trị từ tôi thì hãy cho tôi 1 vài cảm nhận TẠI ĐÂY nhé để tôi có động lực trao giá trị nhiều hơn cho bạn
Người truyền lửa kế toán
Thái Sơn
